Page 51 - EXPLOTACIÓN SUSTENTABLE DE LAS ABEJAS SIN AGUIJÓN

SwE’TESEL YAL YUT-k’INAL diREcción gEnERal dE invEstigación Y posgRado 51
Libro Digital Universitario 2014
CHAb SOk TE MA’YUk YIPE

Ta sna yut k’inal chab te xchanule ay yipal

sok te sbintikil, ma ya sta skontra sok scha- tsue, yu’un ma ya sjik’an te xchanul chabe.

mel, ya sk’an lekil we’tesel te xchanul chab (Slok’ombail 8).

sok te ma’yuk yipal yu’un te ta snaje, sok ya K’alal ayix jun, cheb semana yochtesel

sk’an lekil ilel ta jujun k’ajk’al, k’alal ya xlok’ ya’al te xchanul chabe ya sk’an ilel teme

jun ja’bil te ta Región Selva Chiapas, ya yak’ ayto yu’un ya yich’ ochtesbeyel yan, teme

ja’al ta mayo sok ta octubre, te takin k’inal ya ma’yuk ya yich’ jeltabeyel teme ts’i’lajixe.
xk’ax ta noviembre sok ta abril. Ya sk’an makel snaj te xchanul chab yu’un

K’alal ta takin k’inal sok k’alal ma’yuk ma ya x-och te us nenem sbiile sok te

bayal snich te te’etik ta ja’malel k’inal ya xanich’e.

sk’an ak’beyel swe’el te schanul chab yu’un

lek ya xch’i ta mayo sok ta octubre, sok ya SPITS’EL: CHAb STS’UbIL

sk’an pasbeyel ya’al te ya yich’ pasel ta jun SNICH TE’, xUCH’IL CHAb

litro ja’ sok jun kilo asukal, teme ma ya xju’ ta SOk SCHAbEk’UL
pasele leknix ya xlok’ ek te chabe. Yu’unme
Yorajilix spits’El chab, ya yich’ pasel ta fe-
ya xju’ix ta payel yu’un maba ya xts’i’laj.
brero sok ta mayo. Cheb welta ta jun ja’wil,
K’alal ya xlaj ya xju’ix ta ochtesel ta yawil
bayal ya slok’ chab teme lek la yak’ yal te
yu’un ya x-ak’bot yuch’ ta lajunebto k’ajk’al
schanul chabe, yu’un ya slok xchabul ya
te xchanul chabe, sok ya sk’an makbeyel ta
sk’an lok’esel ta julel te ay jtab mililitro
schabek’ul chab te yawil ya’al te yut k’inal
yu’un ora ya xlok’, ya spas ta manel te julel
chabe, k’alal ya yich’ chajpanel te schabek’ul
ta xchonjibal pox sok ta veterinaria. Teme
chabe ya sk’an pits’el ta lek ta jun p’in mok
jichnix lok’esot bit’il ini, jichnix euk maba ya
ta jun perol, k’alal ya xjul te xuch’e ya sk’an
sts’i’laj te yawil sts’ubil snich te’ sok yawil
k’asesel ta jun tsuj, muk’ sti’il k’alal ya xlaj ya
yal te yut-k’inal chabe.
sk’an makel ta xuch’ chab yu’un ya sikub, jich

meto ya sk’an ak’beyelix yasukarul yu’un ya

x-ak’botix ta banti ay xchanul te chabe. Sok

ya sk’an ochtesel cheb ala te’etik ta yojlil te
Universidad Autónoma de Chiapas